'Mısır’la görüşürüm'

Ä°srail ve Rusya'nın ardından Mısır ile normalleÅŸme adımlarının sinyalini DışiÅŸleri Bakanı Mevlüt ÇavuÅŸoÄŸlu verdi. “Görüşmeye hazırım” diyen Bakan ÇavuÅŸoÄŸlu, Münbiç operasyonunda ABD'nin mutabakata harfiyen uyduÄŸunu söyledi.

Bir grup gazeteciye açıklamalarda bulunan ÇavuÅŸoÄŸlu, Mısır ile iliÅŸkiler konusunda deÄŸerlendirmelerde bulundu. ÇavuÅŸoÄŸlu, “Mısır ile bakanlar düzeyinde başından itibaren iletiÅŸim içinde olmamız konusunda CumhurbaÅŸkanımız da aynı ÅŸeyleri en az bir yıldır söylüyor. Dolayısıyla New York'ta muhatabım Semih Şükrü ile biz bir görüşme konusunda teyitleÅŸmiÅŸtik ama bizim açıklamalarımız sebebi ile onlar bu görüşmeyi iptal ettiler” dedi.

YARDIM ETMESEK ÇÖKERDİ

“Biz düşüncelerimizi tabi ki söylemeye devam edeceÄŸiz” diyen ÇavuÅŸoÄŸlu açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“Esasen Mısır'ın güvenliÄŸi, istikrarı, halkının refahı bizim, Afrika, OrtadoÄŸu ve Ä°slam dünyası için önemlidir. Dolayısıyla güçlü bir Mısır istiyoruz. Körfez ülkelerine soruyorum; Mısır ÅŸu haliyle Filistin sorununa katkı saÄŸlayabilir mi? Hayır. Åžu haliyle Mısır'da güvenlik var mı? Yok. Bölgenin güvenliÄŸine katkı saÄŸlar mı? Hayır. Ekonomik olarak Mısır güçlü mü? Hayır. Yardım etmesek kısa süre içerisinde çökebilirdi. Bunun sorumlusu Türkiye deÄŸil ki. Sorumlusu ÅŸu andaki darbe ile iÅŸbaşına gelen yönetim.”

BÄ°Z AYNI NOKTADAYIZ

Özellikle siyasi motifli kararların idam cezaları ve çok sayıda siyasi mahkumun olmasının Mısır'daki kırılganlığı daha da artırdığını söyleyen ÇavuÅŸoÄŸlu, “Biz de diyoruz ki, kardeÅŸ bir Mısır halkı daha iyisini hakediyor. Mısır yönetiminin de bu hatalarından dönmesi gerekir. Ama bazı sendromlardan dolayı verdiÄŸimiz bu tepkilere karşı aşırı duygusallık, aşırı tepki gösteriyorlar. Biz hiçbir zaman Mısır'la ekonomik iliÅŸkilerimizi azaltmak ya da kesmek için bir tavır da almadık, söylem içinde de olmadık. Tam tersine Mısır ulaşım, ticaret konusunda bazı yanlış adımlar attı. Biz aynı noktadayız. Mısır'ın da bu yanlış adımlardan vazgeçmesini istiyoruz. Esasen attıkları adımda görüyoruz ki Türkiye'yi deÄŸil Mısır halkını etkiliyor” diye konuÅŸtu.

BAKANLAR DÃœZEYÄ°NDE OLABÄ°LÄ°R

Çavuşoğlu, 'yeni bir randevulaşma olup olmayacağı'na ilişkin şunları söyledi:
“Olur. Bazı platformlarda zaten dışiÅŸleri bakanı ile ayaküstü de olsa sohbet ediyoruz, görüşlerimizi kendisi ile paylaşıyoruz. Dolayısıyla bundan sonraki süreçte böyle karşılaÅŸmalar olabilir. Görüşmeye de ben ÅŸahsen kendim için söylüyorum hazırım. Ekonomi bakanımız da öyle. Önümüzdeki süreçte de bu anlamda bakanlar düzeyinde görüşmeler olabilir.”

YENÄ° SÄ°STEM BU AY

Türkiye'ye Himars füze sistemi kurulmasına iliÅŸkin çalışmalar hakkında deÄŸerlendirmelerde bulunan ÇavuÅŸoÄŸlu, Himars'lerin bölgeye intikalinde teknik bir gecikme olduÄŸunu söyledi. Son olarak Clinton geldiÄŸinde de kendisiyle görüştüklerini belirten ÇavuÅŸoÄŸlu, bu sistemin DAEÅž'le mücadelede çok etkili olacağını vurguladı. ÇavuÅŸoÄŸlu, “Füze top karışımı bir sistem. 90 kilometre menzilleri var. Åžuandaki Türkiye'deki kullandığımız fırtına obüslerinin menzili 30 kilometre, dolayısıyla 3 katı daha fazla bir menzile sahip olması hem DAEÅž'le mücadele bakımından hem de Türkiye'nin güvenliÄŸi açısından önemli. Ä°nÅŸallah Temmuz ayında konuÅŸlandırılır” diye konuÅŸtu.

Angajmanı uyumlu hale getirdik

ÇavuÅŸoÄŸlu, “Sınırdaki angajman kuralları uluslararası koalisyon için daha kolaylaÅŸtırıcı mı oldu?” sorusuna ise şöyle yanıt verdi: “NATO'dan bizim taleplerimiz oldu. NATO'nun her müttefikine olduÄŸu gibi bize yönelik de taahhütleri var. Bu yükümlülüklerin yerine getirilmesi konusunda da angajman kurallarımızın NATO'nun angajman kuralları ile uyumlu olması gerektiÄŸi konusunda NATO ile mutabık olduk. Mayıs ayındaki NATO dışiÅŸleri bakanları konsey toplantısı öncesinde de bunu gerçekleÅŸtirdik. NATO'ya da söyledik. 'Angajman kurallarınızla uyumlu hale getirdik. Türkiye'ye olan yükümlülüklerinizi, aldığınız kararları biran önce yerine getirin. Türkiye'nin hava savunma sistemine yönelik katkıları da yerine getirin' dedik. Bu tamamen NATO ile iÅŸbirliÄŸimizin bir gereÄŸi olarak uyumlulaÅŸtırmanın saÄŸlanmasıdır. Sınır ihlalleri dahil karşılıklı angajman kuralı nedir? Size yönelik oluÅŸan bir tehdit de sizin de vereceÄŸiniz cevaptır, atacağınız adımdır. NATO'nun da angajman kuralları var bu anlamda. Suriye bizim uçağımızı düşürdükten sonra biliyorsunuz kendi angajman kurallarımızı açıklamıştık ve daha sonra bunu NATO ile uyumlu hale getirdik. Bu teknik bir ÅŸey.”

Yardımda ortak yolu buluruz

AB'den gelecek 3 milyar euroluk yardımı da deÄŸerlendiren ÇavuÅŸoÄŸlu, “AB 100 milyon euroya yakın bir miktar gönderdi. Åžimdi söz verdiÄŸi 1 milyar euroyu göndermek istiyor. Bunun bir kısmını sivil toplum örgütlerine, uluslararası örgütlere vermek istiyor. Yaklaşık 600 milyon eurosunu da Milli EÄŸitim Bakanlığımıza doÄŸrudan aktarmak istiyor. Bu paranın okulların restorasyonuna kullanılmasını, Türkiye'deki okulların eksikliklerinin giderilmesi için harcanmasını istiyor” dedi. Bu konuda zaten bütçe ayrıldığını belirten Bakan ÇavuÅŸoÄŸlu, “Fakat Suriyeli okul çağındaki çocukları düşünüyorsan yeni okullar yapmamız lazım. Çünkü biz ÅŸu anda zaten Suriyelilerin ağırlıklı yaÅŸadıkları bölgelerde imkân el verdiÄŸi ölçüde okulları tahsis ederek bu çocukların eÄŸitim almalarını saÄŸlıyoruz. Ancak tüm bu çabalarımıza raÄŸmen halen 300 bin civarında Suriyeliye eÄŸitim verebiliyoruz. 700 bin civarında eÄŸitim çağında Suriyeli var. Geri kalan 400 bine eÄŸitim verebilmek için bir an evvel yeni okulların yapılması gerekiyor” diye konuÅŸtu. ÇavuÅŸoÄŸlu, bu konuda bir ortak yol bulabileceklerini söyledi.

ABD'liler Münbiç'te mutabakata uydu

ÇavuÅŸoÄŸlu, Münbiç operasyonuna iliÅŸkin ise ÅŸu deÄŸerlendirmelerde bulundu: “PYD'nin, YPG'nin zaten rasyonel açıklama yapmasını bekleyemezsiniz. Amerikalılar da kendileri itiraf ediyorlar. Bu konuda kontrol edemediklerini de söylediler. Böyle sosyal medya üzerinden tahrik edici açıklamalar yapıyorlar ama bizim bu konudaki tutumumuz nettir. Zaten Münbiç operasyonunda sayılara baktığımızda çok cüzi bir YPG unsuru vardır. Ve daha çok lojistik destek amaçlı. Sayıları az olmasına raÄŸmen gürültüsü fazla, onu da bilerek yapıyorlar. Amerikalılar da, biz de bundan duyduÄŸumuz rahatsızlığı dile getirdik. Bu operasyon çerçevesinde vardığımız mutabakata Amerika harfiyen uymuÅŸtur. Bir tek bu sosyal medyadan YPG'nin yaptığı kışkırtıcı açıklama hariç. Amerikalılar da 'gerekli uyarıları yaptık' dedi ama bu çok önemli deÄŸil. Biz onlara takılmıyoruz. Esas olan Amerika ile vardığımız mutabakata harfiyen uyulmasıdır. Åžu ana kadar da Amerika bu mutabakata uymuÅŸtur. Operasyon bittikten sonra da YPG unsurlarının tamamı Fırat'ın doÄŸusuna geçecektir. En büyük senaryo ile geçmezse ne olur o zaman biz de kendi tedbirlerimi almasını biliriz.”

Yaşam koşullarını düzeltmeliyiz
 

Suriye'nin geleceÄŸini kaybetmemek için Suriye çocukların da iyi bir ÅŸekilde eÄŸitim almalarının saÄŸlanması gerektiÄŸini vurgulayan ÇavuÅŸoÄŸlu, “Öyle veya böyle bu 1 milyar euronun gelmesi de önemli bir adım olacaktır. Geri kalan 2 milyar euro ve artı 3 milyar euronun da 2018 sonuna kadar Suriyeliler için harcanması gerekiyor. Bu insanların günlük ihtiyaçları var. YaÅŸam koÅŸullarını bizim daha da ileri noktaya getirmemiz lazım. Bunların da en temel insan hakları olduÄŸunu unutmamamız gerekiyor. EÄŸitim, saÄŸlık baÅŸta olmak üzere birçok alanda bu insanlara hizmeti ulaÅŸtırmalıyız” dedi. ÇavuÅŸoÄŸlu, sözlerine şöyle devam etti:

KONUT DA YAPMAMIZ LAZIM

“Bunu Avrupa BirliÄŸi'ne tehdit olsun diye söylemiyoruz. Bu insanları yaÅŸadığı yerde mutlu edemezsek, belki konuta da geçmemiz lazım. Çünkü Suriye'deki belirsizlik devam ediyor. Bunları Suriye'de veya Türkiye'de, Lübnan'da, Ãœrdün'de yaÅŸadıkları yerde mutlu edemezsek mutlaka bu insanlar yeni arayışlar içerisine girecekler. Esasen 4 seneden sonra AB ülkelerinin kapılarına dayanmalarının sebebi de budur. Dönmek istiyorlardı, ifade de ediyorlardı. Bizim ÅŸartlarımız diÄŸer komÅŸu ülkelerdeki ÅŸartlarla kıyaslanmaz ama bir beklenti içindeydiler. Hayatları normale dönmeli. Dolayısıyla birden Avrupa ülkelerine akın etmeye baÅŸladılar. Yük paylaşımı bu noktada önemli.”